Dokumenty

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

BEZPIECZNA SZKOŁA

 

Procedury reagowania w przypadku wystąpienia wewnętrznych i zewnętrznych zagrożeń fizycznych w szkole

 

 

 

 

 

 

 

 

Spis treści

 

1.      Zagrożenia zewnętrzne. 3

1.1.         Ewakuacja w trakcie lekcji i przerwy – zasady postępowania po ogłoszeniu alarmu w szkole/placówce oświatowej 3

1.2.         Wtargnięcie napastnika (terrorysty)1 do szkoły. 6

1.3.         Podłożenie ładunku wybuchowego. 8

1.4.         Podłożenie podejrzanego pakunku. 9

1.5.         Wypadek skażenia chemicznego lub biologicznego szkoły. 12

2.      Zagrożenia wewnętrzne. 18

2.1.   Procedura postępowania na wypadek wystąpienia agresywnych zachowań w szkole. 22

2.2.         Procedura postępowania na wypadek znalezienia w szkole substancji psychoaktywnych. 24

2.3 Procedura postępowania na wypadek wystąpienia kradzieży lub wymuszenia pieniędzy lub przedmiotów wartościowych  27

2.4 Procedura postępowania na wypadek wystąpienia przypadków pedofilii w szkole. 28

2.5 Procedura postępowania na wypadek wystąpienia przypadków rozpowszechniania pornografii w szkole przez ucznia  29

 

 

 

 

 

PROCEDURY REAGOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH ZAGROŻEŃ FIZYCZNYCH W SZKOLE

 

 

 

1. Zagrożenia zewnętrzne

 

Do najczęściej występujących zewnętrznych zagrożeń fizycznych należą: podejrzenie podłożenia ładunku wybuchowego, podejrzenie otrzymania podejrzanej przesyłki, włamanie do szkoły połączone z kradzieżą, agresywne zachowanie ucznia, wtargnięcie osoby posiadającej broń, wtargnięcie terrorysty do szkoły, zagrożenie wybuchem pożaru lub wybuch pożaru, zagrożenie wybuchem gazu lub wybuch gazu, zagrożenie niebezpiecznymi środkami chemicznymi lub biologicznymi, zagrożenie katastrofą budowlaną i zagrożenie siła żywiołową.

 

W niemal każdym z powyższych przypadków dochodzi do ogłoszenia alarmu i ewakuacji uczniów oraz personelu szkoły. Sposób ich przeprowadzenia powinien być znany wszystkim, a ćwiczenia w przeprowadzaniu ewakuacji powinny odbywać się raz w roku szkolnym.

 

1. 1. Ewakuacja w trakcie lekcji i przerwy – zasady postępowania po ogłoszeniu alarmu w szkole/placówce oświatowej

 

 

Alarm lokalny w szkole jest jednym z kilku rodzajów alarmów, które mogą być ogłaszane w konsekwencji wystąpienia zagrożeń ekologicznych lub innych spowodowanych działalnością człowieka. Ma on na celu zapewnienie bezpieczeństwa w razie zagrożenia życia i zdrowia młodzieży przebywającej na terenie szkoły. Najczęstszymi przyczynami, dla których może zajść konieczność ogłoszenia alarmu w szkole, są zagrożenia związane z powstaniem pożaru, a także możliwość rozprzestrzenienia na terenie szkoły niebezpiecznych substancji chemicznych lub ładunków wybuchowych.

 

Najważniejszym działaniem, jakie należy podjąć w przypadku stwierdzenia zagrożenia, jest jak najszybsze powiadomienie o niebezpieczeństwie wszystkich osób znajdujących się w strefie zagrożenia i natychmiastowe podjęcie działań mających na celu ratowanie zdrowia i życia osób zagrożonych. W tym celu korzystamy z sygnału alarmu lokalnego, którym w szkole są trzy sygnały dzwonka, trwające około 10 sekund każdy, następujące bezpośrednio po sobie.

 

Alarm lokalny w szkole jest sygnałem, który powinien być znany wszystkim uczniom i pracownikom szkoły. Tylko w wypadku, gdy nastąpiło bezpośrednie zagrożenie życia, nauczyciel sam podejmuje decyzję o ewakuacji, nie czekając na ogłoszenie alarmu.

 

O ewakuacji decyduje dyrektor, który po otrzymaniu meldunku od nauczyciela lub innej osoby zgłaszającej zagrożenie oraz rozpoznaniu sytuacji podejmuje decyzję o zawiadomieniu służb (policja, straż pożarna) i ogłoszeniu alarmu. W sytuacji braku prądu, sygnał alarmowy może być ogłaszany za pomocą gwizdka lub dzwonka ręcznego z jednoczesnym komunikatem słownym podawanym przez osoby ogłaszające alarm. Jest to sygnał do natychmiastowego działania

 

dla wszystkich pracowników szkoły oraz do bezwzględnego wykonywania poleceń nauczycieli przez uczniów.

 

W dużej liczbie przypadków wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa fizycznego niezbędne jest wezwanie odpowiednich służb drogą telefoniczną. Procedura wezwania powinna odbywać się zgodnie z poniższym schematem:

 

1. wybranie numeru odpowiedniej służby. Po zgłoszeniu się dyżurnego operatora danej służby podanie następujących informacji:

 

2. potwierdzenie przyjęcie zgłoszenia i zapisanie danych przyjmującego zgłoszenie.

 

 

Wszystkie działania od tej chwili mają prowadzić do jak najszybszej ewakuacji wszystkich osób znajdujących się na terenie szkoły. Musimy wiedzieć, że od tej chwili bezwzględnie podporządkowujemy się poleceniom osób funkcyjnych. W przypadku uczniów taką osobą jest nauczyciel, z którym w tym momencie mamy zajęcia. Akcją nie może kierować wiele osób, bo prowadzi to tylko do dezorientacji i możliwości wybuchu paniki.

 

Po rozpoznaniu zagrożenia i dokonaniu oceny sytuacji nauczyciel decyduje o możliwej i najkrótszej drodze ewakuacji z budynku. Uczniowie na polecenie nauczyciela ustawiają się w szeregu i w sposób zorganizowany kierują się do wskazanego wyjścia ewakuacyjnego. Należy się poruszać po prawej stronie korytarzy i klatek schodowych, wykonując polecenia osób funkcyjnych. Jeżeli alarm zostanie ogłoszony w czasie przerwy, uczniowie powinni skupić się wokół najbliżej stojącego nauczyciela. Nauczyciele i uczniowie, którzy mają lekcje na wyższych kondygnacjach, schodzą po stwierdzeniu, że uczniowie niższych kondygnacji opuścili już budynek i drogi ewakuacyjne są już wolne. Po opuszczeniu budynku uczniowie wraz z nauczycielem udają się na miejsce zbiórki. Jeżeli alarm jest ogłoszony w czasie przerwy to natychmiast udajemy się (jeżeli tylko nie zagraża to naszemu bezpieczeństwu) pod salę, gdzie mamy mieć zajęcia i stamtąd pod opieką nauczyciela postępujemy jak wyżej.

 

Zbiórka na placu alarmowym służy sprawdzeniu obecności uczniów klas i ustalenia osób nieobecnych. Jest to bardzo istotne dla prowadzenia akcji ratunkowej przez wezwane służby ratownicze.

 

Najważniejsze zasady, które powinien pamiętać i przestrzegać każdy uczeń z chwilą ogłoszenia alarmu w szkole:

 

1. słuchaj i wykonuj dokładnie polecenia nauczyciela

 

2. bądź opanowany, nie ulegaj panice

 

3. po przerwaniu zajęć udaj się na miejsce zbiórki wraz z klasą drogą wskazywaną przez nauczyciela

 

4. pomagaj osobom słabszym

 

5. bezwzględnie podporządkowuj się osobom funkcyjnym

 

6. nie lekceważ zagrożenia, nawet wówczas, gdy nie zagraża ci bezpośrednio.

 

 

W przypadku osób niepełnosprawnych bezpieczna ewakuacja powinna uwzględniać rodzaj oraz stopień niepełnosprawności, wiek wychowanków i ewentualne wykorzystanie na potrzeby ewakuacji pomocy ze strony innych osób (pracowników, uczniów).

 

Aby ułatwić ewakuację osób z niepełnosprawnościami możemy wykorzystać informacje zawarte w procedurach ewakuacji lub instrukcji bezpieczeństwa budynku:

 

1. należy sporządzić listę uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności,

 

2. należy rozplanować zajęcia klas, w których uczą się osoby niepełnosprawne w taki sposób, by osoby te nie musiały przemieszczać się poza najniższą kondygnację naziemną budynku (przeważnie parter), należy przystosować drogi ewakuacyjne do poruszania się osób z różną niepełnosprawnością

 

3. należy wyznaczyć opiekuna osoby niepełnosprawnej na czas ewakuacji.

 

 

Osoby niepełnosprawne ruchowo często są w stanie samodzielnie pokonać drogę do bezpiecznego miejsca Może to jednak opóźniać czas ewakuacji całej placówki. Jest

 

to szczególnie istotne w pierwszej fazie opuszczania budynku. Warto uwzględnić konieczność przepuszczenia przed osobę niepełnosprawną strumienia ewakuowanych.

 

Bezpieczne, docelowe miejsce ewakuacji nie zawsze będzie znajdować się poza budynkiem szkolnym. W przypadku osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, miejsce takie powinno mieć odpowiednie wymiary (co najmniej 900 x 1400 mm). Jego położenie w pobliżu pionowej drogi ewakuacyjnej (schodów) wpłynie na podniesienie bezpieczeństwa osoby niepełnosprawnej.

 

Samodzielne pokonywane dróg ewakuacyjnych przez osoby niewidome i niedowidzące może się wiązać z ogromnym stresem. Pomóc mogą wprowadzone w placówce rozwiązania łagodzące ten efekt: poziome znaki fluorescencyjne na podłogach i ścianach, podświetlone poręcze schodów, progi i przeszkody w kolorach kontrastujących z barwą ścian i otoczenia oraz oświetlenie ewakuacyjne. Sprawdzonym rozwiązaniem jest organizowanie tzw. grup pomocy koleżeńskiej oraz przydzielanie opiekunów uczniom niewidomym lub niedowidzącym. W pozostałych przypadkach niepełnosprawności aspekt przystosowania dróg ewakuacyjnych należy rozpatrywać indywidualnie.

 

 

Przykłady technik ewakuacji osób z niepełnosprawnościami:

 

 

1. wykorzystanie krzesełka lub wózka inwalidzkiego - ratownicy sadzają na nim osobę wymagającą pomocy, a następnie chwytają za nóżki oraz oparcie

 

2. chwyt strażacki - ratownik przekłada swoją rękę między nogami osoby ratowanej, zaciskając ją na nadgarstku zwisającej ręki ratowanego, kładzie go sobie na barkach. chwyt kończynowy - jeden ratownik staje za głową ratowanego i chwyta go pod pachy, drugi ratownik jest odwrócony do ratowanego plecami i chwyta go pod kolana

 

3. chwyt na barana - ratowany znajduje się na plecach ratownika, który podtrzymuje go obydwiema rękami za uda

 

4. chwyt kołyskowy - klasyczny sposób przenoszenia małych dzieci

 

5. wykorzystanie koca lub innego podobnego rozmiarami materiału - koc owija się wokół rąk

 

1. 1. głowy

 

6. ratowanie w ten sposób, by możliwe było ciągnięcie osoby po płaskiej równej powierzchni (szczególnie przydatne przy ewakuacji osób o dużej masie ciała, nieprzytomnych oraz

 

1. 23. zadymieniu gdzie nie ma możliwości przyjęcia postawy wyprostowanej).

 

 

1. 2. Wtargnięcie napastnika (terrorysty)1 do szkoły

 

 

Poniższe rekomendacje odnoszą się do niezbędnej reakcji nauczyciela i dotyczą sytuacji wtargnięcia napastnika z niebezpiecznym narzędziem lub bronią, który strzela do osób znajdujących się na korytarzu i w salach lekcyjnych, tzw. aktywny strzelec.

 

• Jeżeli nie miałeś szansy na ucieczkę, ukryj się, zamknij drzwi na klucz (zabarykaduj się) - szybkie zamknięcie drzwi może uniemożliwić napastnikowi wejście do pomieszczenia

 

 

• Wycisz i uspokój uczniów - wszelkie dźwięki wydostające się z sal lekcyjnych mogą spowodować próbę wejścia napastnika do pomieszczenia lub ostrzelanie sali lekcyjnej przez drzwi czy ścianę

 

• Zaopiekuj się uczniami ze SPE2 i uczniami, którzy potrzebują pomocy - należy zwrócić szczególną uwagę na dzieci, które specyficznie reagują na stres i mogą mieć problemy

 

1. 26. opanowaniem emocji

 

• Każ bezwzględnie wyciszyć, wyłączyć telefony - niespodziewane sygnały telefonów mogą zdradzić obecność osób wewnątrz zamkniętych pomieszczeń i zachęcić napastnika do wejścia

 

• Poinformuj policję wysyłając informację tekstową - SMS o zaistniałej sytuacji -
  23. przypadku wtargnięcia napastnika do szkoły niezbędnym jest natychmiastowe przekazanie informacji policji

 

• Zasłoń okno, zgaś światło - należy zaciemnić salę aby utrudnić obserwację osób

 

zabarykadowanych w salach lekcyjnych przez osoby współpracujące z napastnikami, a znajdujące się na zewnątrz obiektu szkolnego

 

• Nie przemieszczaj się - przemieszczanie się może powodować dźwięki lub cień, który może zostać zauważony przez napastników

 

• Stań poniżej linii okien, zejdź ze światła drzwi - przebywanie w świetle drzwi rzuca cień i może zostać zauważone przez napastników

 

• Zejdź z linii strzału, połóż się na podłodze - z reguły napastnicy strzelają na wysokości około 1 do 1,5 m. Strzały z broni palnej bez problemu penetrują drzwi i mogą zabić osoby znajdujące się wewnątrz

 

• Jeżeli padną strzały, nie krzycz - napastnicy oddając na ślepo strzały przez zamknięte drzwi chcą sprowokować krzyki przerażonych osób i upewnić się czy w salach rzeczywiście nikogo nie ma

 

• Nie otwieraj nikomu drzwi - interweniujące oddziały policji w przypadku takiej konieczności same otworzą drzwi. Napastnicy mogą zmusić osoby funkcyjne do przekazania komunikatu, który ma spowodować otwarcie drzwi

 

• W przypadku wtargnięcia napastnika do pomieszczenia podejmij walkę, która może być ostatnią szansą na uratowanie życia - w sytuacji obecności aktywnego strzelca jego celem jest zabicie jak największej liczby ludzi. W takiej sytuacji podjęcie walki może dać jedyną szansę na uratowanie życia

 

 

 

1. Terrorysta - osoba posługująca się bronią, która eliminuje lub próbuje wyeliminować osoby znajdujące się na określonym obszarze, w obiekcie lub budynku.

 

2. SPE – specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

 

W przypadku bezpośredniego kontaktu z napastnikami, którzy dążą do przejęcia kontroli nad szkołą:

 

• Wykonuj bezwzględnie polecenia napastnika - wszelkie próby oporu mogą być uznane przez napastników jako akt agresji i zakończyć się śmiercią zakładników

 

• Na żądanie terrorystów oddaj im przedmioty osobiste, np. telefon - wszelkie próby oszukania napastników mogą zakończyć się śmiercią osoby oszukującej

 

• Poinformuj, że nie możesz wykonać jakiegoś polecenia - w takim przypadku ewentualne niewykonanie polecenia napastników nie zostanie potraktowane jako próba oporu

 

• Nie patrz terrorystom w oczy, unikaj kontaktu wzrokowego - w takiej sytuacji patrzenie w oczy może zostać uznane za akt prowokacji i agresji

 

• Nigdy nie odwracaj się plecami do napastnika - odwracanie plecami może zostać uznane jako akt agresji czy lekceważenia, utrudnia także orientację w sytuacji

 

• Nie zwracaj na siebie uwagi - niezwracanie na siebie uwagi może zwiększyć szansę na uratowanie życia w przypadku, gdy zamachowcy zdecydują się zabić kogoś dla przykładu

 

• Nie lekceważ napastnika i nie bądź agresywny - brak szacunku i agresja mogą zostać ukarane przez zamachowców

 

• Nie oszukuj terrorysty - oszustwo może zostać potraktowane jako brak szacunku czy agresji i zostać ukarane

 

• Uspokój uczniów, zawsze zwracaj się do nich po imieniu - zwracanie się do uczniów po imieniu pozwala na ich spersonalizowanie, co może spowodować lepsze ich traktowanie przez zamachowców

 

• Poinformuj napastnika o uczniach ze schorzeniami - wiedza ta w konsekwencji obniży agresję ze strony zamachowców wobec dzieci, których zachowanie odstaje od reszty

 

• Pytaj zawsze o pozwolenie, np. gdy chcesz się zwrócić do uczniów - każda aktywność podjęta bez zgody zamachowców może zostać potraktowana jako akt oporu czy agresji i w konsekwencji ukarana

 

• Zawsze korzystaj z dobrej woli terrorysty - nigdy nie wiadomo, kiedy kolejny raz będziemy mogli napić się czy zjeść posiłek.

 

W przypadku działań antyterrorystycznych podjętych przez policję:

 

• Nie uciekaj z miejsca zdarzenia, nie wykonuj gwałtownych ruchów – możesz zostać uznany za terrorystę - policja w trakcie operacji odbijania zakładników nie jest w stanie odróżnić napastników od ofiar

 

• Nie próbuj pomagać służbom ratowniczym, dyskutować z nimi - próba pomocy siłom bezpieczeństwa bez ich wyraźnej zgody czy prośby może zostać potraktowane jako akt agresji

 

• Połóż się na podłodze, trzymaj ręce z otwartymi dłońmi najlepiej na wysokości głowy - taka pozycja pozwala widzieć ewentualne niebezpieczne narzędzia będące w posiadaniu zamachowców, którzy wtopili się w szeregi zakładników

 

• Słuchaj poleceń i instrukcji grupy antyterrorystycznej, poddawaj się jej działaniom - postawa taka ułatwia działania policji, a także identyfikację zamachowców, którzy próbują się wtopić w szeregi napastników

 

• Nie trzyj oczu w przypadku użycia gazów łzawiących - tarcie oczu tylko pogarsza skutki użycia gazu łzawiącego

 

• Pytaj o pozwolenie zaopiekowania się swoimi uczniami - wszelkie samowolne działania mogą zostać potraktowane jako akt agresji i mogą utrudnić akcję ratunkową

 

• Odpowiadaj na pytania funkcjonariuszy - policja zbiera kluczowe informacje mające się przyczynić do skutecznej akcji uwolnienia zakładników i identyfikacji zamachowców

 

• Bądź przygotowany na traktowanie ciebie jako potencjalnego terrorysty dopóki twoja tożsamość nie zostanie potwierdzona - w pierwszej fazie operacji odbijania zakładników policja nie jest w stanie odróżnić zakładników od napastników, którzy często próbują się wtapiać w tłum i uciec z miejsca ataku

 

• Po wydaniu polecenia wyjścia – opuść pomieszczenie jak najszybciej, oddal się we wskazanym kierunku - w przypadku interwencji sił bezpieczeństwa należy wykonać polecenia dokładnie tak, jak tego chcą siły interwencyjne

 

• Nie zatrzymuj się dla zabrania rzeczy osobistych, zawsze istnieje ryzyko wybuchu lub pożaru - najważniejsze jest uratowanie życia i zdrowia, a dopiero później ratowanie dóbr materialnych.

 

1. 3. Podłożenie ładunku wybuchowego

 

Specyfika zamachu bombowego polega na tym, że nie rozróżnia on „swoich” czy „obcych”, inaczej niż w przypadku porwania lub użycia broni palnej, które dotyczą konkretnych osób. Przez materiał wybuchowy rozumiemy związek chemiczny lub mieszaninę kilku związków chemicznych, która jest zdolna w odpowiednich warunkach do gwałtownej reakcji chemicznej i której towarzyszy wydzielenie wielkiej liczby produktów gazowych w postaci wybuchu (detonacji lub deflagracji). Określenie ładunek materiału wybuchowego oznacza określoną ilość materiału wybuchowego przygotowanego do wysadzenia.

 

Otrzymanie informacji o podłożeniu ładunku wybuchowego:

 

1. Prowadząc rozmowę z osobą informującą o podłożeniu ładunku wybuchowego zapamiętaj jak największą ilość szczegółów - uzyskane informacje/szczegóły mogą być istotne dla policji dla identyfikacji sprawcy alarmu

 

2. Zapisz natychmiast wszystkie uzyskane lub zapamiętane informacje - w przypadku stresującej sytuacji po pewnym czasie możesz mieć problemy z przypomnieniem sobie istotnych informacji

 

3. Poinformuj niezwłocznie o otrzymaniu zgłoszenia osobę odpowiedzialną w szkole za uruchomienie procedury - osoba odpowiedzialna może zarządzić ewakuację całości personelu szkoły

 

4. Po usłyszeniu sygnału o podłożeniu ładunku wybuchowego rozpocznij ewakuację zgodnie z planem ewakuacji - ewakuacja musi być rozpoczęta niezwłocznie po ogłoszeniu odpowiedniego sygnału. Ma ona na celu ochronę personelu przed skutkami ewentualnej eksplozji ładunku.

 

5. Nie używaj telefonu komórkowego - eksplozja ładunku może zostać zainicjowana falami emitowanymi przez telefon komórkowy

 

6. Sprawdź, jeżeli możesz, czy w klasie pozostały przedmioty, które nie należą do jej wyposażenia - stwierdzenie obecności nieznanego przedmiotu w klasie może przyspieszyć akcję policji i zminimalizować skutki ewentualnej eksplozji

 

7. Bezwzględnie wykonuj polecenia osoby kierującej sytuacją kryzysową lub funkcjonariuszy służb - w trakcie uruchomienia procedury niezbędna jest dyscyplina i niezwłoczne wykonywanie wszystkich poleceń osoby kierującej sytuacją kryzysową

 

8. W miejscu ewakuacji policz wszystkie dzieci i poinformuj osobę odpowiedzialną za kierowanie działaniami kryzysowymi - szybkie sprawdzenie obecności wszystkich dzieci, ułatwi zakończenie ewakuacji całości personelu szkoły

 

9. Poinformuj rodziców o miejscu odbioru dzieci i drodze dojazdu - informacja ta pozwoli rodzicom na sprawny odbiór dzieci i nie spowoduje blokowania dróg ewakuacyjnych

 

Przez podejrzany pakunek rozumiemy przesyłkę, która może zawierać ładunek wybuchowy.

 

 

1. 4. Podłożenie podejrzanego pakunku

 

 

Podejrzany pakunek to przesyłka z ładunkiem wybuchowym lub nieznaną substancją.

 

W przypadku podejrzenia jej otrzymania:

 

1. Odizoluj miejsce znajdowania się podejrzanego pakunku - należy założyć, że podejrzany pakunek jest ładunkiem wybuchowym, dopóki taka ewentualność nie zostanie wykluczona

 

2. Nie dotykaj, nie otwieraj i nie przesuwaj podejrzanego pakunku - w przypadku ładunku wybuchowego może on eksplodować w trakcie próby manipulowania

 

3. Okryj pakunek w przypadku stwierdzenia wydobywania się z niego innej substancji (tylko jeżeli czas na to pozwala) - okrycie pakunku w przypadku wycieku nieznanej substancji może ograniczyć rozprzestrzenianie się substancji

 

4. Poinformuj o stwierdzeniu pakunku osobę odpowiedzialną za uruchomienie procedury - osoba odpowiedzialna może zarządzić ewakuację całości personelu szkoły

 

5. Po usłyszeniu sygnału o podłożeniu ładunku wybuchowego rozpocznij ewakuację zgodnie z planem ewakuacji - ewakuacja musi być rozpoczęta niezwłocznie po ogłoszeniu odpowiedniego sygnału. Ewakuacja ma na celu ochronę personelu przed skutkami ewentualnej eksplozji ładunku

 

6. Nie używaj telefonu komórkowego - eksplozja ładunku może zostać zainicjowana falami emitowanymi przez telefon komórkowy

 

7. Bezwzględnie wykonuj polecenia osoby kierującej sytuacją kryzysową lub funkcjonariuszy służb - w trakcie uruchomienia procedury niezbędna jest dyscyplina i niezwłoczne wykonywanie wszystkich poleceń osoby kierującej sytuacją kryzysową

 

8. W miejscu ewakuacji policz wszystkie dzieci i poinformuj osobę odpowiedzialną za kierowanie działaniami kryzysowymi - szybkie sprawdzenie obecności wszystkich dzieci, ułatwi zakończenie ewakuacji całości personelu szkoły

 

9. Poinformuj rodziców o miejscu odbioru dzieci i drodze dojazdu - informacja ta pozwoli rodzicom na sprawny odbiór dzieci i nie spowoduje blokowania dróg ewakuacyjnych

 

 

Poniższa tabela prezentuje instrukcję postępowania w przypadku podejrzenia podłożenia na terenie szkoły ładunku wybuchowego lub podejrzanego pakunku:

 

 

	Dyrektor placówki lub w przypadku jego
Osoby odpowiedzialne za uruchomienie	nieobecności wicedyrektor
procedury	W przypadku ich nieobecności – osoba przez
	nich upoważniona
Otrzymanie informacji o podłożeniu	Stwierdzenie podejrzanego pakunku

 

ładunku wybuchowego

 

Prowadząc rozmowę z osobą informującą o Odizoluj miejsce znajdowania się podejrzanego podłożeniu ładunku wybuchowego, zapamiętaj pakunku

 

jak największą ilość szczegółów

 

Zapisz natychmiast wszystkie uzyskane lub							Nie  dotykaj,  nie  otwieraj  i  nie  przesuwaj
zapamiętane informacje							podejrzanego pakunku
Poinformuj	niezwłocznie			o	otrzymaniu		Okryj  pakunek  w  przypadku  stwierdzenia
zgłoszenia	osobę		odpowiedzialną			za	wydobywania się z niego innej substancji (tylko
uruchomienie procedury							jeżeli czas na to pozwala)
Po usłyszeniu sygnału o podłożeniu ładunku							Poinformuj  o  stwierdzeniu  pakunku  osobę
wybuchowego rozpocznij ewakuację zgodnie z							odpowiedzialną za uruchomienie procedury
planem ewakuacji
Nie używaj telefonu komórkowego							Po usłyszeniu sygnału o podłożeniu ładunku
							wybuchowego rozpocznij ewakuację zgodnie z
							planem ewakuacji
Sprawdź, jeżeli możesz, czy w klasie pozostały							Nie używaj telefonu komórkowego
przedmioty,  które  nie  należą  do  jej
wyposażenia
Bezwzględnie	wykonuj			polecenia		osoby	Bezwzględnie	wykonuj	polecenia		osoby
kierującej	sytuacją			kryzysową		lub	kierującej	sytuacją	kryzysową		lub
funkcjonariuszy służb							funkcjonariuszy służb
W miejscu ewakuacji policz wszystkie dzieci i							W miejscu ewakuacji policz wszystkie dzieci i
poinformuj	osobę		odpowiedzialną			za	poinformuj osobę odpowiedzialną za kierowanie
kierowanie działaniami kryzysowymi							działaniami kryzysowymi
Poinformuj rodziców o miejscu odbioru dzieci i							Poinformuj rodziców o miejscu odbioru dzieci i
drodze dojazdu							drodze dojazdu
Sposób			Ewakuację		można  przeprowadzić			tylko  na	wyraźną	komendę
prowadzenia			administratora  budynku  (wyznaczonej  osoby  odpowiedzialnej  za
ewakuacji			uruchomienie procedury) lub sił interweniujących i zgodnie								z ich
			wskazówkami
Telefony alarmowe			Policja 997				Telefon alarmowy 112
Sposób			Wybierz jeden z ww.				nazwę i adres szkoły
powiadamiania			numerów.				rodzaj stwierdzonego zagrożenia
służb			Po zgłoszeniu się
							imię i nazwisko oraz pełnioną funkcję
			dyżurnego operatora
							telefon kontaktowy
			danej służby podaj
			następujące informacje:
							zrealizowane przedsięwzięcia
							potwierdź przyjęcie zgłoszenia i zapisz dane
							przyjmującego zgłoszenie
Sposób			Nauczyciele odpowiedzialni za opiekę na osobami niepełnosprawnymi
postępowania z			dbają o zachowanie się przez dzieci zgodnie z potrzebami danej sytuacji.
			W	przypadku konieczności ewakuacji zapewniają					pomoc	zgodnie z

 

 

uczniami ze SPE	wcześniejszymi ustaleniami.
Zarządzanie na	Czynnościami realizowanymi w  trakcie  procedury kieruje  dyrektor
wypadek sytuacji	placówki, wicedyrektor lub osoba przez niego wyznaczona.
kryzysowej
Obowiązki	Zapoznać się z czynnościami realizowanymi w trakcie uruchamiania
pracowników	procedury
	Brać udział w treningach i szkoleniach z zakresu stosowania procedury
	Znać sygnał uruchamiający procedurę
	Mieć zapisane numery telefonów osób odpowiedzialnych za uruchomienie
	procedury i koordynację ewakuacji osób niepełnosprawnych
	Znać swoje zadania na wypadek uruchomienia procedury
	Znać miejsce ewakuacji.
	Szkolić uczniów w zakresie postępowania na wypadek uruchomienia
	procedury
	Stosować się do poleceń osoby zarządzającej sytuacja kryzysową.

 

 

1. 5. Wypadek skażenia chemicznego lub biologicznego szkoły

 

 

Przez zagrożenie chemiczne rozumiemy uwolnienie niebezpiecznych dla ludzi i środowiska pierwiastków chemicznych oraz ich związków, mieszanin lub roztworów występujących w środowisku lub powstałych w wyniku działalności człowieka. Zagrożenie może wynikać także z stosowania broni biologicznej (broń B, broń bakteriologiczna). W broni B ładunki bojowe są wypełnione mikroorganizmami chorobotwórczymi: bakteriami (wąglik, bruceloza etc.) wirusami (ospy, gorączki krwotocznej, zapalenia mózgu, wirusa HIV), toksynami (rycyna, toksyna otulinowa), grzybami lub pierwotniakami.

 

SYTUACJA, GDY NASTĄPIŁO SKAŻENIE SZKOŁY (SZKOŁA OTRZYMUJE INFORMACJĘ O MOŻLIWYM SKAŻENIU SUBSTANCJĄ CHEMICZNĄ/BIOLOGICZNĄ - NP. TELEFON O ZAMIARZE ATAKU).

 

Należy wówczas:

 

1. zaalarmować wszystkich przebywających na terenie szkoły, a osoby przebywające na zewnątrz ewakuować do budynku szkoły przemieszczając się pod wiatr oraz poprzecznie do kierunku wiatru

 

2. natychmiast po ogłoszeniu alarmu powiadomić odpowiednie służby - policję, straż pożarną, pogotowie ratunkowe, kładąc szczególny nacisk na zawarcie w tym powiadomieniu informacji o charakterze potencjalnego ataku

 

3. w budynku - szkole, zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację

 

4. w miarę możliwości gromadzić podręczne środki ratownicze i odtrutki - maski pyłowe, gazę, watę, kwas octowy, sok cytrynowy, oliwę jadalną, wodę, wodę utlenioną, mydło, olej parafinowy, środki pobudzające krążenie, spirytus do zmywania skóry
5. przygotować wilgotne tampony do ochrony dróg oddechowych, na wypadek przeniknięcia środka biologicznego lub chemicznych do wnętrza pomieszczeń częsta zmiana tamponu lub nawilżanie go wodą zabezpiecza przed nadmiernym pochłanianiem substancji

 

6. powstrzymać się od picia, spożywania posiłków, palenia oraz prac wymagających dużego wysiłku

 

7. do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji nie wolno opuszczać uszczelnionych pomieszczeń, przebywać w pobliżu okien i innych otworów wentylacyjnych

 

8. oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.

 

SYTUACJA, GDY SZKOŁA ZOSTAŁA SKAŻONA SUBSTANCJĄ CHEMICZNĄ/BIOLOGICZNĄ, A ZAGROŻENIE ZOSTAŁO WYKRYTE NATYCHMIAST LUB SZYBKO PO JEGO POJAWIENIU SIĘ.

 

Należy wówczas:

 

1. nie dotykać i nie wąchać podejrzanych przedmiotów, nie sprzątać proszku, nie ścierać cieczy

 

2. aby zapobiec rozprzestrzenianiu się substancji, przykryć ją np. kocem

 

3. pozamykać okna oraz drzwi i wyłączyć klimatyzację, nie dopuścić do przeciągów

 

4. opuścić pomieszczenie, w którym wykryto/stwierdzono obecność podejrzanej substancji i nie wpuszczać do niego innych osób

 

5. powiadomić osobę odpowiedzialną za zarządzanie kryzysowe w szkole - dyrektora, zastępcę dyrektora, osobę upoważnioną przez dyrekcję

 

6. zaalarmować wszystkie osoby przebywające na terenie szkoły i ewakuować je w rejon ewakuacji, przemieszczając się pod wiatr oraz poprzecznie do kierunku wiatru

 

- rejonów ewakuacji powinno być kilka, znajdujących się w różnych kierunkach od szkoły, gdyż nie znamy kierunku wiatru, z jakiego będzie wiał w czasie przedmiotowego zagrożenia, rejonem ewakuacji powinien być budynek/budynki, a nie otwarta przestrzeń

 

7. natychmiast po ogłoszeniu ewakuacji powiadomić odpowiednie służby - policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe kładąc szczególny nacisk na zawarcie w tym powiadomieniu informacji o charakterze potencjalnego zagrożenia

 

8. jeśli miał miejsce kontakt z substancją, należy: umyć dokładnie ręce wodą i mydłem, zdjąć ubranie, które miało kontakt z podejrzaną substancją i włożyć do plastikowego worka

 

 

9. po kontakcie z substancją nie wolno: jeść, pić, palić do czasu uzyskania zgody odpowiednich służb - policja, straż pożarna, wyspecjalizowana jednostka zwalczania skażeń i zakażeń

 

10. w obiekcie – budynku, do którego nastąpiła ewakuacja zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację
11. sporządzić listę osób, które miały kontakt z podejrzaną substancją albo znalazły się w odległości ok. 5 m od niej. Listę przekazać policji.

 

12. w miarę możliwości gromadzić podręczne środki ratownicze i odtrutki - maski pyłowe, gazę, watę, kwas octowy, sok cytrynowy, oliwę jadalną, wodę, wodę utlenioną, mydło, olej parafinowy, środki pobudzające krążenie, spirytus do zmywania skóry

 

13. przygotować wilgotne tampony do ochrony dróg oddechowych, na wypadek przeniknięcia środków biologicznego lub chemicznych do wnętrza pomieszczeń - częsta zmiana tamponu lub nawilżanie go wodą zabezpiecza przed nadmiernym pochłanianiem substancji

 

14. powstrzymać się od picia, spożywania posiłków, palenia oraz prac wymagających dużego wysiłku

 

15. oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.

 

 

SYTUACJA, GDY SZKOŁA ZOSTAŁA SKAŻONA SUBSTANCJĄ CHEMICZNĄ/BIOLOGICZNĄ, A ZAGROŻENIE ZOSTAŁO WYKRYTE PÓŹNO, NP. GDY POJAWIŁY SIĘ OBJAWY REAKCJI NA SUBSTANCJĘ LUB/I OGNISKA ZACHOROWAŃ:

 

Należy wtedy:

 

1. nie dotykać i nie wąchać podejrzanych przedmiotów, nie sprzątać proszku, nie ścierać cieczy

 

2. powiadomić osobę odpowiedzialną w szkole za zarządzanie kryzysowe - dyrektora, zastępcę dyrektora, osobę upoważnioną przez dyrekcję

 

3. przykryć substancję np. kocem, aby zapobiec jej rozprzestrzenianiu się

 

4. pozamykać okna oraz drzwi i wyłączyć klimatyzację, nie dopuścić do przeciągów

 

5. opuścić pomieszczenie, w którym wykryto/stwierdzono obecność podejrzanej substancji i nie wpuszczać do niego innych osób

 

6. ogłosić alarm i wszystkich uczniów, nauczycieli oraz pracowników znajdujących się bezpośrednio poza budynkiem, a przebywających na terenie szkoły ewakuować do wnętrza szkoły

 

7. natychmiast po ogłoszeniu alarmu powiadomić odpowiednie służby - policję, straż pożarną, pogotowie ratunkowe, kładąc szczególny nacisk na zawarcie w tym powiadomieniu informacji o charakterze potencjalnego zagrożenia

 

8. w szkole zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację a budynek szkoły wraz ze wszystkimi obecnymi wewnątrz osobami odizolować od bezpośredniego otoczenia przygotowując się do ewentualnej kwarantanny

 

9. oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.

 

 

 

 

 

Poniższa tabela prezentuje instrukcję postępowania w przypadku skażenia substancją chemiczną lub biologiczną terenu szkoły oraz zagrożenia skażeniem ww. substancjami.

 

Osoby odpowiedzialne za	Dyrektor lub wicedyrektor szkoły
uruchomienie procedury	W przypadku ich nieobecności – osoba przez nich
	upoważniona
Szkoła otrzymuje informację o	zaalarmować wszystkich przebywających na terenie szkoły,
możliwym skażeniu substancją	osoby przebywające na zewnątrz ewakuować do budynku szkoły
chemiczną/biologiczną (np.	przemieszczając się pod wiatr oraz poprzecznie do kierunku
telefon o zamiarze ataku) gdy nie	wiatru
nastąpiło skażenie placówki
	natychmiast po ogłoszeniu alarmu powiadomić odpowiednie
	służby
	w budynku - szkole, zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory
	wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację
	w miarę możliwości gromadzić podręczne środki ratownicze
	przygotować wilgotne tampony do ochrony dróg oddechowych,
	na  wypadek  przeniknięcia  środka   biologicznego  lub
	chemicznych do wnętrza pomieszczeń
	powstrzymać się od picia, spożywania posiłków, palenia oraz
	prac wymagających dużego wysiłku
	do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji, nie
	wolno opuszczać uszczelnionych pomieszczeń, przebywać w
	pobliżu okien i innych otworów wentylacyjnych
	oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować
	zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.
Szkoła została skażona	nie dotykać i nie wąchać podejrzanych przedmiotów, nie
substancją	sprzątać proszku, nie ścierać cieczy
chemiczną/biologiczną,
	aby zapobiec rozprzestrzenianiu się substancji, przykryć ją np.
a zagrożenie zostało wykryte
natychmiast lub szybko po jego	kocem
pojawieniu się
	pozamykać okna oraz  drzwi i wyłączyć klimatyzację,  nie
	dopuścić do przeciągów
	opuścić  pomieszczenie,  w  którym  wykryto/stwierdzono
	obecność podejrzanej substancji i nie wpuszczać do niego innych

	osób
	powiadomić administratora
	zaalarmować wszystkie osoby przebywające na terenie szkoły i
	ewakuować je w rejon ewakuacji, przemieszczając się pod wiatr
	oraz poprzecznie do kierunku wiatru
	natychmiast po ogłoszeniu ewakuacji powiadomić odpowiednie
	służby
	jeśli miał miejsce kontakt z substancją, należy: umyć dokładnie
	ręce wodą i mydłem, zdjąć ubranie, które miało kontakt z
	podejrzaną substancją i włożyć do plastikowego worka
	po kontakcie z substancją nie wolno: jeść, pić, palić do czasu
	uzyskania zgody odpowiednich służb
	w obiekcie – budynku, do którego nastąpiła ewakuacja zamknąć
	i  uszczelnić  okna,  drzwi,  otwory  wentylacyjne,  wyłączyć
	klimatyzację
	sporządzić  listę  osób,  które  miały  kontakt  z  podejrzaną
	substancją albo znalazły się w odległości ok. 5 m od niej. Listę
	przekazać policji.
	w miarę możliwości gromadzić podręczne środki ratownicze i
	odtrutki
	przygotować wilgotne tampony do ochrony dróg oddechowych,
	na  wypadek  przeniknięcia  środków  biologicznego  lub
	chemicznych do wnętrza pomieszczeń
	powstrzymać się od picia, spożywania posiłków, palenia oraz
	prac wymagających dużego wysiłku
	oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować
	zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.
Szkoła została skażona	nie dotykać i nie wąchać podejrzanych przedmiotów, nie
substancją	sprzątać proszku, nie ścierać cieczy
chemiczną/biologiczną
	powiadomić kierownictwo szkoły
a zagrożenie zostało wykryte
późno, np. gdy pojawiły się
	aby zapobiec rozprzestrzenianiu się substancji, przykryć ją np.
objawy reakcji na substancję
lub/i ogniska zachorowań:	kocem
	pozamykać okna oraz  drzwi i wyłączyć klimatyzację,  nie
	dopuścić do przeciągów
	opuścić  pomieszczenie,  w  którym  wykryto/stwierdzono
	obecność podejrzanej substancji i nie wpuszczać do niego innych
	osób
	ogłosić  alarm  i  wszystkich  uczniów,  nauczycieli  oraz
	17

	pracowników znajdujących się bezpośrednio poza budynkiem, a
	przebywających na terenie szkoły ewakuować do wnętrza
	szkoły
	natychmiast po ogłoszeniu alarmu powiadomić odpowiednie
	służby
	w szkole zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne,
	wyłączyć klimatyzację, a budynek szkoły wraz ze wszystkimi
	obecnymi wewnątrz osobami odizolować od bezpośredniego
	otoczenia przygotowując się do ewentualnej kwarantanny
	oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować
	zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi
Sposób prowadzenia ewakuacji	Ewakuację można przeprowadzić tylko na wyraźną komendę sił
	interweniujących i zgodnie z ich wskazówkami
Sposób reakcji na sygnał	Sygnał dźwiękowy	ewakuacja
dźwiękowy
	Sygnał dźwiękowy	wejść i pozostać w budynku
Telefony alarmowe	Policja 997
	Straż pożarna 998
	Pogotowie Ratunkowe 999
	Telefon alarmowy 112
Sposób powiadamiania służ	Wybierz jeden z ww.	nazwę i adres szkoły
	numerów.
		rodzaj stwierdzonego zagrożenia
	Po zgłoszeniu się
		imię i nazwisko oraz pełnioną
	dyżurnego operatora danej
		funkcję
	służby podaj następujące
	informacje:
		telefon kontaktowy
		zrealizowane przedsięwzięcia
		potwierdź przyjęcie zgłoszenia
		i zapisz dane przyjmującego
		zgłoszenie
Sposób postępowania z uczniami	Nauczyciele odpowiedzialni za opiekę na osobami
ze SPE	niepełnosprawnymi dbają o zachowanie się przez dzieci zgodnie
	z potrzebami danej sytuacji. W przypadku konieczności
	ewakuacji zapewniają pomoc zgodnie z wcześniejszymi
	ustaleniami.
Zarządzanie na wypadek sytuacji	Czynnościami realizowanymi w trakcie procedury kieruje
kryzysowej	dyrektor placówki, wicedyrektor lub osoba przez niego
	wyznaczona.
Obowiązki pracowników	Zapoznać się z czynnościami realizowanymi w trakcie
	uruchamiania procedury

 

 

Brać udział w treningach i szkoleniach z zakresu stosowania procedury

 

Znać sygnał uruchamiający procedurę

 

Mieć zapisane numery telefonów osób odpowiedzialnych za uruchomienie procedury i koordynację ewakuacji osób niepełnosprawnych

 

Znać swoje zadania na wypadek uruchomienia procedury

 

Znać miejsce ewakuacji

 

Szkolić uczniów w zakresie postępowania na wypadek uruchomienia procedury

 

Stosować się do poleceń osoby zarządzającej sytuacją kryzysową.

 

 

2. Zagrożenia wewnętrzne

 

Do najważniejszych zagrożeń wewnętrznych w szkole należą: agresywne zachowania ucznia oraz zjawisko tzw. fali, korzystanie przez uczniów z substancji psychoaktywnych, kradzież lub wymuszenia pieniędzy lub przedmiotów wartościowych, pedofilia, pornografia, prostytucja, picie alkoholu, wypadek lub czyn karalny dokonany przez ucznia.

 

Zagrożeniom w szkole zwykle towarzyszą poprzedzające je lub im towarzyszące widoczne symptomy zachowań uczniów, na podstawie których można je rozpoznać. Ofiary negatywnych działań w szkole zwykle skarżą się na bóle głowy czy brzucha lub na brak apetytu. Często pojawia się pośród nich niechęć do chodzenia do szkoły (wagary) lub całkowita absencja. W rodzinie pojawia się agresja wobec rodzeństwa i rodziców, widoczny niepokój, rozdrażnienie lub lękowe reagowanie na różne sytuacje. Uczniowie izolują się i szukają samotności. Odbija się to negatywnie na ich wynikach w nauce. Nauczyciele i rodzice powinni zauważyć te zachowania i rozpocząć wyjaśnianie ich przyczyn. Należy pamiętać, że uczniowie na ogół ukrywają, iż stali się ofiarami czynów zabronionych, wstydzą się, nie chcą martwić nauczycieli/rodziców. Wreszcie przypisują sobie winę za to, co ich spotkało.

 

Niewłaściwe zachowania uczniów a w konsekwencji zagrożenia dla bezpieczeństwa w szkole z ich strony mają wiele przyczyn:

 

• uwarunkowania osobowościowe sprawcy – jego kłopoty w nauce, nieumiejętność przystosowania się do środowiska szkolnego, zazdrość w odniesieniu do kolegów z rodzin lepiej sytuowanych, rywalizacja w nauce, zazdrość o oceny,

 

• środowisko pozaszkolne - otoczenie ucznia, uwarunkowania społeczno-rodzinne,

 

• wpływ rodziny, telewizji, Internetu, gier komputerowych,

 

• środowisko szkolne - konflikty między rówieśnikami, dominacja starszych kolegów, próba zaistnienia w grupie - zdobycia kontroli nad rówieśnikami, chęć imponowania, wyróżnienia się wśród społeczności szkolnej,

 

 

 

19

• błędne funkcjonowanie szkoły - duża liczba uczniów, hałas, anonimowość uczniów, brak współpracy z rodzicami, Policją, nieumiejętność zagospodarowania czasu wolnego uczniów, czy brak zajęć pozalekcyjnych,

 

• błędy popełnianie przez nauczycieli w procesie kształcenia - niesprawiedliwe ocenianie, niedostateczna kontrola ucznia, tworzenie sytuacji stresowych, wyśmiewanie ucznia.

 

 

Źródłem problemów w szkole może być też zestresowany i przemęczony nauczyciel, nie potrafiący poradzić sobie z agresją dzieci, żyjący w poczuciu niedoceniania jego pracy przez rodziców uczniów i kierownictwo szkoły, niepewny swojej przyszłości zawodowej i dotknięty trudnościami materialnymi, reprezentujący przedmiotowy stosunek do ucznia.

 

Sytuacje zagrożenia rodzą się w codziennych sytuacjach w szkole, kreowanych przez uczniów, a to przejawia się w:

 

• systematycznym dokuczaniu, wyśmiewaniu, ośmieszaniu, przezywaniu, robieniu sobie żartów, biciu, popychaniu i kopaniu

 

• prezentowaniu dominacji wobec innych, chęci podporządkowania ich, w używaniu gróźb i siły

 

• spadku zainteresowania szkołą,

 

• niechęcią do podejmowania aktywności na rzecz społeczności lokalnej,

 

• niekontrolowanych - nieadekwatne do wieku i sytuacji - wybuchach gniewu, impulsywności

 

• nastawieniu ,,na nie ” i agresji wobec dorosłych

 

• nieprawidłowym zachowaniu się w stosunku do nauczyciela/wychowawcy - chęć dominacji nad kimś silniejszym, stojącym wyżej w hierarchii

 

• braku poczucia winy i wstydu, a nawet zadowoleniu z własnych negatywnych zachowań

 

• prezentacji postaw aspołecznych: kradzieży, wandalizmie, piciu alkoholu, testowaniu narkotyków

 

• przejawianiu zachowań agresywnych w stosunku do zwierząt

 

• fascynacji sytuacjami ukazującymi sceny przemocy, inicjowaniu rozmów na tematy związane z używaniem niebezpiecznych narzędzi

 

• ekspresji wyrażanej w pracach szkolnych, ukierunkowanej na zjawiska związane z przemocą, pracach plastycznych obrazujących sceny agresji

 

• nadmiernym zainteresowaniem funkcjonowania grup przestępczych (próbach nawiązania kontaktu)

 

• rozmowach na tematy związane z bronią, przynoszeniu na teren szkoły niebezpiecznych narzędzi (m. in. broni, materiałów wybuchowych).

 

Przyczyną zagrożeń mogą być także zachowania nauczycieli takie, jak:

 

• drwina i złośliwość wobec uczniów

 

• presja psychiczna, ośmieszanie, lekceważenie

 

• agresja słowna - dokuczanie, wyśmiewanie

 

• naruszenie nietykalności cielesnej

 

• groźby w stosunku do ucznia

 

• niesprawiedliwe ocenianie, ograniczanie możliwości rozwoju zainteresowań lub umiejętności ucznia

 

• kumoterstwo pośród nauczycieli - tzw. solidarność zawodowa - nauczyciele bronią siebie nawzajem i są w stanie zrobić naprawdę wszystko, by zachować dobre imię i nie wprowadzać zbędnego zamętu do placówki
• brak autorytetu wśród młodzieży.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rekomendacje dla działań w szkole

 

1. Nie należy bagatelizować żadnego sygnału świadczącego o fakcie zaistnienia zagrożenia. Należy przeciwdziałać temu zjawisku na możliwie wczesnym etapie jego powstawania.

 

2. Należy dać możliwość uczniowi poinformowania nauczyciela lub pedagoga o zaistniałej sytuacji związanej z czynnością niebezpieczną, budując atmosferę zaufania.

 

3. Należy wyciągać konsekwencje w stosunku do osób dopuszczających się czynów zabronionych.

 

4. W ramach działań profilaktycznych podczas lekcji wychowawczych, przy współpracy z ekspertami i specjalistami, należy informować uczniów o skutkach i konsekwencjach związanych z zagrożeniami w szkole jak i poza nią.

Należy tworzyć przyjazne środowisko pracy i nauki poprzez sprawiedliwe ocenianie, jasne,

 

5. czytelne, sprawiedliwe normy, przyjazny nadzór nad uczniami, sprawną organizację życia szkolnego.

 

6. Należy podejmować działania integrujące zespoły klasowe, poznawanie się uczniów, sprzyjające budowie pozytywnych relacji w klasie.

 

7. Należy budować relacje na autorytecie nauczyciela: nauczyciel powinien jasno określić zasady pracy i wymagania wobec uczniów, prowadzić lekcje w sposób zrozumiały, szanować ucznia i udzielać mu wsparcia, sprawować kontrolę w klasie i interweniować w razie zachowania naruszającego normy.

 

8. Należy diagnozować sytuacje w szkole w kontekście występowania zagrożeń wewnętrznych w placówce, przeciwdziałania i usuwania oraz monitorować postępy i efekty wprowadzonych działań.

 

9. Niezbędna jest edukacja profilaktyczna jako forma merytorycznego wsparcia w zakresie

 

rozwiązywania problemów kierowana do nauczycieli, osób współpracujących z uczniami i rodziców

10. Należy organizować rozmowy, pogadanki i dyskusje z rodzicami.

 

 

 

Niektóre z czynów stanowiących fizyczne zagrożenie wewnętrzne w szkole mają znamiona czynów zabronionych. Należy pamiętać, że na zasadach określonych w Kodeksie Karnym odpowiada osoba, która popełniła czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Określa to art. 10 par.1 Kodeksu Karnego. Także niektóre czyny osoby, która ukończyła 15 lat rozpatrywane są jako przestępstwa – określa je szczegółowo art. 10 par.2 KK.

 

Nie oznacza to jednak, że odpowiedzialności nie mogą podlegać osoby młodsze. Odpowiedzialność przed Sądem Rodzinnym i dla Nieletnich ponoszą osoby, które w chwili popełnienia czynu ukończyły 13 lat, jednak taki czyn nie stanowi przestępstwa, a jedynie jest to czyn karalny, a sprawca podlega stosowaniu środków wychowawczych przewidzianych w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich.

 

Poniżej opisano procedury postępowania w przypadku wystąpienia w szkole przypadków najczęściej występujących fizycznych zagrożeń wewnętrznych:

1. 1. Procedura postępowania na wypadek wystąpienia agresywnych zachowań w szkole

 

	2.1				AGRESYWNE ZACHOWANIA UCZNIA W SZKOLE
					Zapewnienie bezpieczeństwa fizycznego w szkole na wypadek wystąpienia na
	Cel				terenie szkoły zachowań agresywnych tj. agresji fizycznej i agresji słownej ucznia
					wobec ucznia lub nauczyciela.
					Procedura  postępowania  jest  uruchamiana  przez  osobę,  która  zauważyła
	Osoby				przedmiotowe zachowanie lub której je zgłoszono. O stopniu zaawansowania
					procedury i podejmowanych w niej krokach decyduje: dyrektor placówki, a w
	odpowiedzialne i
					przypadku jego nieobecności wicedyrektor lub pedagog szkolny.
	zarządzanie
					Czynnościami realizowanymi w trakcie procedury kieruje dyrektor placówki,
					wicedyrektor lub osoba przez niego wyznaczona.

 

1. Agresja fizyczna

 

• Należy bezzwłocznie podjąć działania mające na celu powstrzymanie i wyeliminowanie tego zjawiska. Obowiązkiem każdego pracownika szkoły, który zaobserwował atak agresji fizycznej lub został o nim poinformowany jest przerwanie tego zachowania. Pracownik szkoły powinien w sposób stanowczy i zdecydowany przekazać uczestnikom agresji, że nie wyraża zgody na takie zachowanie. Należy mówić dobitnie, głośno, stanowczo, używać krótkich komunikatów. W razie potrzeby należy zadbać o uniemożliwienie dalszego kontaktu miedzy uczniami.

 

^§     Należy powiadomić pielęgniarkę szkolną (jeśli taka jest w szkole), pedagoga/psychologa i dyrektora szkoły oraz powiadomić wychowawcę/ów oraz rodziców (opiekunów prawnych) agresora i ofiary.

• W  przypadku  zagrożenia  życia  (stan  nieprzytomny)  -  pielęgniarka,

	pedagog/psycholog	lub  dyrektor  szkoły	wzywa	natychmiast	karetkę
Sposób	pogotowia, nawet bez uzyskania zgody rodziców (opiekunów prawnych).
	§ Opiekę  nad  uczniem
postępowania		podczas  udzielania	pomocy	medycznej,	ale  bez
	możliwości udzielenia zgody na operację, sprawuje osoba wyznaczona przez
	dyrektora szkoły.

 

• Decyzję o dalszym leczeniu dziecka podejmują rodzice (opiekunowie prawni) poszkodowanego.

 

• Pedagog szkolny/psycholog szkolny i wychowawcy klas przeprowadzają rozmowy z rodzicami (opiekunami prawnymi) obydwu stron oraz ze sprawcą i ofiarą. Z rozmów sporządzają notatkę.

 

• Pedagog/psycholog szkolny powinien udzielić pomocy terapeutycznej ofierze przemocy, wskazać, jak należy rodzić sobie w kontaktach z innymi,

 

• W przypadku agresji fizycznej poczucia bezpieczeństwa i wsparcia wymagają również świadkowie ataku. Należy przeprowadzić rozmowę ze świadkami przemocy, wyjaśnić im pojęcie agresji, przypomnieć normy i zasady reagowania na przemoc, ustalić działania w podobnych przypadkach.

 

 

22

W przypadku wszczynania kolejnych ataków przez agresora, z widocznymi

skutkami pobicia - szkoła kieruje sprawę na Policję, od postępowania której zależą dalsze losy sprawcy przemocy. Wobec agresora stosuje się konsekwencje przewidziane w statucie i/lub regulaminie szkoły.

 

2. Agresja słowna

 

• Należy bezzwłocznie podjąć działania mające na celu powstrzymanie i wyeliminowanie tego zjawiska

 

• Należy powiadomić wychowawcę klasy i/lub dyrektora, pedagoga/psychologa.

 

• Wychowawca (pedagog lub psycholog) przeprowadza rozmowę z uczniem mającą na celu wyjaśnienie okoliczności zdarzenia. Rozmowę z ofiarą i agresorem należy przeprowadzić osobno.

 

• Wychowawca (pedagog/psycholog) przeprowadza rozmowę ze sprawcą i ofiarą w celu ustalenia okoliczności zdarzenia, ustala wraz ze sprawcą formę zadośćuczynienia.

 

• O zaistniałym zdarzeniu należy poinformować rodziców/opiekunów prawnych uczestników zdarzenia.

 

• Pedagog/psycholog szkolny powinien udzielić pomocy terapeutycznej ofierze przemocy, wskazać, jak należy rodzić sobie w kontaktach z innymi,

 

• W przypadku agresji fizycznej poczucia bezpieczeństwa i wsparcia wymagają również świadkowie ataku. Należy przeprowadzić rozmowę ze świadkami przemocy, wyjaśnić im pojęcie agresji, przypomnieć normy i zasady reagowania na przemoc, ustalić działania w podobnych przypadkach.

 

• W poważnych przypadkach np. uzyskania informacji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu lub przestępstwa ściganego na wniosek poszkodowanego powiadamiana jest Policja.
• Wobec ucznia przejawiającego zachowania agresywne stosuje się konsekwencje przewidziane w statucie lub regulaminie szkoły.

	Należy:
	§	zapoznać  się  z	czynnościami	realizowanymi	w  trakcie	uruchamiania
		procedury.
	·  brać udział w treningach i szkoleniach z zakresu stosowania procedury.
Obowiązki	·  mieć zapisane numery telefonów osób odpowiedzialnych za uruchomienie
pracowników
		procedury
szkoły
	·  znać swoje zadania na wypadek uruchomienia procedury.
	·	szkolić  uczniów	w  zakresie	postępowania  na	wypadek	uruchomienia
		procedury.
	·  stosować się do poleceń osoby zarządzającej sytuacja kryzysową.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1. 2. Procedura postępowania na wypadek znalezienia w szkole substancji psychoaktywnych

 

	2.2			ZNALEZIENIE W SZKOLE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH
				Zapewnienie zdrowia i bezpieczeństwa fizycznego, psychicznego i emocjonalnego
	Cel			uczniów przebywających w szkole/placówce w sytuacji zagrożeń wewnętrznych
				związanych z rozprowadzaniem niebezpiecznych środków odurzających oraz
				odurzeniem alkoholem, narkotykami lub „dopalaczami”.
	Osoby			Dyrektor szkoły, pedagog szkolny/psycholog szkolny
	odpowiedzialne
	za zarządzanie
	Podstawy			Wystąpienie	zagrożenia:	(1)  rozpowszechnianiem	środków	odurzających
				(narkotyków,	dopalaczy)	lub alkoholu, (2) zdrowia	ucznia po	użyciu środka
	uruchomienia
				odurzającego lub spożycia alkoholu oraz (3) zdrowia ucznia w wyniku wypadku
	procedury
				w szkole lub poza nią.

 

1. W przypadku znalezienia podejrzanej substancji odurzającej na terenie szkoły, należy:

 

• • • zachować szczególne środki ostrożności

 

• • • zabezpieczyć substancję przed dostępem do niej uczniów oraz ew. jej zniszczeniem

 

• • • powiadomić dyrektora szkoły, który powiadamia Policję

 

• • • ustalić (jeżeli to możliwe), do kogo znaleziona substancja należy

 

• • • przekazać Policji zabezpieczoną substancję oraz informację o zaistniałej sytuacji
    • opracować i prowadzić projekty edukacyjne dot. w/w problematyki.

 

1. 2. W przypadku podejrzenia ucznia o posiadanie środków odurzających należy:

Sposób działania

• odizolować ucznia od pozostałych uczniów w klasie

 

• powiadomić pedagoga/psychologa szkolnego

 

• powiadomić dyrektora szkoły, dyrektor powiadamia Policję

 

• zażądać od ucznia w obecności innej osoby/pedagoga przekazania posiadanej substancji

 

• zażądać od ucznia pokazania zawartości plecaka oraz zawartości kieszeni

 

• powiadomić rodziców/prawnych opiekunów ucznia

 

• poinformować rodziców o obowiązujących procedurach w szkole/placówce

 

• przeprowadzić z uczniem w obecności rodziców / opiekunów prawnych dziecka rozmowę o złamaniu obowiązującego prawa szkolnego W dalszej kolejności należy objąć ucznia działaniami profilaktycznymi lub

 

24